Sonbahar Yorgunluğu Kapınızı Çaldı mı?

Uzun, sıcak ve hareketli yaz günlerinin ardından daha sakin bir mevsim olan sonbahara kavuştuk. Vücudumuz ve beynimiz bu geçiş sürecinde bazı zorluklarla karşılaşmakta ve hızlı bir şekilde uyum sağlamaya çalışmaktadır. Ama özellikle oluşan yoğun çalışma ortamlarında vücudumuz, bu uyum sürecini hemen atlatamıyor ve biyoritmimiz bir bozulma yaşıyor. Bu süreçte yatış ve kalkış vakitlerindeki uyumsuzluk, uykudan kalkışta dinlenememişlik hissi, vücut direncinde düşüş (buna bağlı olarak soğuk algınlığı vb. hastalıklar) gibi hayatı olumsuz etkileyen bir takım problemler gözlenmektedir. Özellikle yaz tatilinin ardından okullarına dönen öğrenciler derslere yoğunlaşma ve ders çalışmada bu dönemde büyük zorluklar çekmektedir. Sektörde çalışan birçok kişide aynı problemi yaşamakta ve iş veriminde önemli oranda azalmalar görünmektedir. Bu yazımızda ilk ve son bahar döneminde karşılaşılan durumları biraz açmak ve öğrencilerimizin alması gereken tedbirler üzerinde durmak istiyoruz.

 Bahar Yorgunluğunun Belirtileri

Bahar yorgunluğunun birçok belirtisi görülmektedir. Bunlar şu başlıklarda toplanabilir;

•     Uykusuzluk

•     Belirgin kilo değişiklikleri

•     Enfeksiyonlara yatkınlık

•     Uykuda ritim bozuklukları

•     Gerginlik hali ve ani tepkiler verme

•     Işığa ve sese karşı duyarlılık

•     Halsizlik, isteksizlik

•     Ders çalışmama veya çalışamama hali

•     Eklem bölgelerinde ağrılar

•     Olumlu düşünememe

•     Sürekli yapılan işleri dahi yapamama

•     Baş ve kaş ağrıları

•     Konsantrasyon eksikliği ve karar verme güçlüğü

Bu etkilerin görülmesinde günlerin kısalması, rahat bir dönemden ya da tatilden yoğun bir iş veya ders temposuna bir anda geçilmesi, vücut direncinin azalması, psikolojik baskılar(ailelerin çocukları üzerinde isteyerek veya istemeden kurabilecekleri ders çalışma baskısı vb…) önemli rol oynamaktadır. Ayrıca belirtiler erken tedbir alınmaması durumunda birbirlerini de destekleyecektir. Örneğin birey gelecek kaygısı veya çevresinden alacağı tepkiler sonrasında psikolojik bir baskı hissedebilir. Bunun sonucunda iştahsızlık ve halsizlik oluşacaktır. Bunları da uyku düzeninde bozukluklar ve kilo kaybı takip edebilir.

Bahar Yorgunluğunun Etkilerini Azaltma Yöntemleri

Bahar yorgunluğundan etkilenmemek veya az etkilenmek için neler yapmak gerekir? Bu konuda uzmanların görüşlerini şu maddeler halinde özetleyebiliriz;

•      Kısa yürüyüşler yapılmalı ve vücut hareketlendirilmelidir.

•      Açık havaya çıkılarak mevsimin güzellikleri yaşanmalıdır.

•      Güneşli havalardan faydalanılmalıdır.

•      Su tüketimi arttırılmalı ve günlük en az 3 litre su tüketilmelidir.

•      Beslenmede B, C vitaminleri tercih edilmeli, potasyum açısından zengin olan meyve ve sebzeler tüketilmelidir.

•      Bu dönemde semizotu, turunçgiller, ceviz, ıspanak, badem, nar, havuç, kivi, ananas, balık, kuru baklagillerin tüketilmesidir. Bu yiyecekler hem vücudumuzu temizleyici hem de zindelik verici özellikleri vardır.

•      Ayrıca bal, pekmez, çikolata, helva, lokum gibi karbonhidrat oranı yüksek maddeler çok fazla tüketilmemelidir. Çünkü geçici olarak enerji veren ve dinçlik sağlayan bu maddeler uzun sürede daha fazla yorgunluk ve uyku haline neden olmaktadır.

•      Uyku düzenini bozacak ders çalışma programları yapılmamalı ve çalışan bireyler için mümkünse eve iş getirilmemelidir. Bireyler kendilerine ve ailelerine vakit ayırmalı geç yatma veya geç saatlere kadar ders çalışma alışkanlık haline getirilmemelidir. Kısa süreli uyku bozuklukları uykuvaktinde ısrar edilerek tekrar düzenlenmelidir.

•      Bireyler mevcut çalışma temposunu olumsuz etkileyecek yoğun fiziksel aktivitelerden ve stres oluşturacak ortamlardan uzak durulmalıdır.

•     Alerjik rahatsızlığı veya mide ve bağırsak hastalığı olanlar bu dönemlerde doktorlarının tavsiyelerine dikkat etmeliler ve çalışma planlarını bu tavsiyeler çerçevesinde yapmalıdırlar.

•      Bu dönemde alkol alımını sıfırlamalı, şekerli içeceklerden, kahve ve çaydan kaçınılmalı, hazır ve işlenmiş yağ oranı yüksek gıdalardan uzak durmalıdır.

  

Sonuç olarak sonbahar aylarını oluşturacağı bu yorgunluğu düşünülerek daha dikkatli olunması gerekir. Bir makine gibi çalışan vücudumuzun kontrolünü sağlamalı ve ona gerekli olan özeni bu süreçte göstermeliyiz. Sınavlara hazırlanan öğrencilerimiz için her anın büyük önemi bulunmakta ve genellikle seneye iyi başlayan öğrenciler yarışı en önce bitirmektedir. Çalışanlar içinde oluşacak iş kaybının önüne geçmek ve iş ortamında oluşabilecek olumsuzlukları daha önce engellemek gerekmektedir. Bu gerçeklerin farkına vararak sınavlara hazırlık sürecinin ve çalışanlar için işlerinin sekteye uğramaması için yukarıda yer alan tavsiyelere uyulması yerinde olacaktır. Ayrıca sonbahar yorgunluğu belirtileri(fiziksel, zihinsel veya ruhsal) birçok hastalıkta da görünmektedir. Bu yüzden belirtilerin süreçli olarak devam etmesi durumunda uzman bir hekimden yardım alınması yerinde olacaktır.